Quy trình chế tác trang sức với nhiều công đoạn phức tạp đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm lâu năm, thao tác thuần thục. Từ mẫu vẽ trên giấy có thể trở thành bộ trang sức tinh xảo phải tuân thủ theo những quy trình nghiêm ngặt và đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận cao khi thực hiện để đáp ứng được những yêu cầu kỹ thuật.

Dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu quy trình tạo ra một món trang sức là như thế nào nhé.

Vẽ tay phác thảo tạo mẫu

Đây là giai đoạn đầu tiên trong quy trình và cũng là giai đoạn quan trọng nhất. Ý tưởng về mẫu trang sức sẽ do phòng thiết kế tạo mẫu phụ trách. Tại đây, những ý tưởng sơ khai nhất về một mẫu trang sức mới sẽ được hình thành. Nhân viên thiết kế có thể vẽ tay phác thảo trên giấy bằng bút chì hoặc trên phần mềm dựa trên những sản phẩm có sẵn hoặc từ các nguồn tài liệu từ các tạp chí hay tài liệu để mang lại cảm hứng và sáng tạo hay tự lên ý tưởng mới cho sản phẩm của họ.

Vẽ 2D

Tạo mẫu 3D

Sau khi đã vẽ phác thảo, nhà thiết kế sẽ vẽ lại bằng mô hình 3D. Tuy nhiên, với những người có kinh nghiệm lâu năm, họ sẽ bỏ qua công đoạn vẽ 2D mà trực tiếp thiết kế 3D bằng những phần mềm chuyên dụng như 3Ds Max, Rhinoceros, Artcam jewelsmith, Modela Player 4… Sau khi hoàn thảnh bản dựng 3D cơ bản, những mẫu này sẽ được đưa vào các chương trình render như Vray, HyperShort để thực hiện công đoạn cẩn hột, gắn hột ngay trên mô hình 3D. Sau khi hoàn thành quy trình thiết kế, ta sẽ có được một mẫu trang sức giống y như thật dưới dạng 3D với tỷ lệ kích thước 100% mà nó sẽ hình thành.

Vẽ 3D

Tạo mẫu sáp cứng

Các mẫu sáp được tạo có màu xanh ngọc hoặc xanh lá cây sậm màu. Bước tạo mẫu sáp có 2 cách thực hiện:

Cách 1: Tạo mẫu sáp bằng tay

Người thợ sẽ sử dụng các công cụ cần thiết là dao với nhiều kích cỡ, lưỡi cưa, mũi kim, giũa, khoan nhỏ, máy tiện nhỏ… Cách này đòi hỏi người thợ phải có tay nghề cao, khéo léo, tỉ mỉ từng chút một. Ở bước đầu tiên, họ sẽ vạch dấu trên bề mặt sáp nguyên, tạo kích thước và hình dáng tổng thể của chi tiết. Sáp có hai loại hình dạng: sáp khối và sáp trụ. Đối với bông tai hay mặt dây chuyền, thợ sẽ gia công chúng trên miếng sáp dạng tấm hay khối dày, còn đối với nhẫn hay vòng, chúng sẽ được tạo ra từ loại sáp thứ hai – dạng ống trụ.

Những dụng cụ làm việc của thợ tạo hình sáp cứng

Cách 2: Tạo mẫu tự động bằng máy

Đó là dựa vào mẫu vẽ 3D trên máy tính xuất sang máy tạo mẫu tự động. Máy sẽ đưa ra mẫu sáp hoàn chỉnh. Với tùy loại máy và độ hiện đại thì sẽ cho ra mẫu sáp gần chuẩn tới đó. Người thợ sau đó sẽ chỉnh sửa lại mẫu nếu cần thiết để đưa ra mẫu sáp để mẫu sáp đạt độ tinh tế và độ bóng cao nhất.

Máy chạy tạo hình trên sáp cứng đang làm việc.

Cắm cây thông – bơm sáp

Cắm cây thông là trước khi đem đúc các mẫu sáp nhỏ và to được cắm lần lượt từ trên xuống dưới đều nhau trên một ống rót cố định nằm trên một đế cao su. Người ta sẽ đem cây thông này (chưa gắn đế cao su) tính toán trọng lượng kim loại vàng hoặc bạc để đúc.

Cắm mẫu sáp lên cây thông

Có một số sản phẩm cần gắn hột trước khi được đem đổ thạch cao vì gắn hột / đá trên sáp sẽ dễ dàng hơn so với khi gắn đá trên bán thành  phẩm.

Đổ thạch cao

Có trọng lượng kim loại rồi thì người thợ sẽ ước lượng lượng thạch cao cần thiết để đổ khuôn. Cây thông sẽ được đặt trong chén nung đã được đổ đầy thạch cao. Thạch cao khô người ta cho vào lò nung với nhiệt độ khoảng 300 độ C để sáp trong khuôn chảy ra hết. Sáp chảy ra hết lại cho tiếp vào lò nung thạch cao.

Đun kim loại

Chén nung có chứa khuôn được đặt lên lò nung trong vài giờ cho đến khi cây thông (gắn mẫu sáp) bị đốt chảy, để lại hốc khuôn rỗng mang hình dạng của cây thông và mẫu sáp. Tiếp đó, kim loại được đun chảy để chuẩn bị đổ vào phần hốc khuôn trống này.

Đổ khuôn

Tại đây có một máy đổ khuôn trục dọc quay với tốc độ cực nhanh để tạo ra sức nén ly tâm đẩy kim loại lỏng vào chén nung và làm đầy phần hốc khuôn.

Cắt thân cây thông ra khỏi sản phẩm thô

Sản phẩm thô được lấy ra khỏi chén nung, vẫn còn dính thạch cao và bị sạm ráp. Phần đúc mang hình cây thông được cắt ra khỏi sản phẩm nhẫn thô và công đoạn hoàn thành bắt đầu.

Hoàn thiện sản phẩm thô

Lúc này sản phẩm thô đã được cắt, gọt giũa và đánh bóng để hoàn chỉnh hình dạng của chiếc nhẫn. Đây có thể là công đoạn cuối cùng trong một số quy trình trình chế tác nhẫn, nhưng đối với một số sản phẩm vẫn cần một số công đoạn khác.

Gắn đá

Sau khi phần thân nhẫn đã được làm xong, các công đoạn chi tiết hơn, như gắn đá và chạm khắc, tiếp tục được thực hiện. Ổ chấu được cắt và rèn để giữ viên đá / Kim cương trên sản phẩm.

Đánh bóng

Sau khi gắn đá xong xuôi, tiếp tục công đoạn đánh bóng cuối cùng. Trong công đoạn này, hệ thống máy có bánh quay tốc độ cao và sử dụng một số chất để làm bóng sản phẩm.

Kiểm tra chất lượng

Mỗi sản phẩm được kiểm tra chất lượng chặt chẽ để đảm bảo độ chính xác và tay nghề chế tác hoàn hảo. Ở bước này, có thể tiến hành định giá cho sản phẩm.

Tổng hợp bởi Trangdoan